تاب آوری آتش نشان ها و مسئولیت مدیران و شهروندان

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده بهداشت، دکتر عباس استاد تقی زاده، دانشیار سلامت در بلایا و فوریت ها دانشکده بهداشت گفت:  روز هفتم مهرماه به نام روز آتش نشان نام گذاری شده است، تا علاوه بر تقدیر از زحمات این قشر جهادگر و تلاشگر، یادآوری باشد بر رعایت نکات ایمنی توسط شهروندان.  من هم به نوبه خودم این روز را به این عزیزان در سراسر کشور تبریک می گویم و دستشان را به نشانه تشکر از همه زحمات آنها می بوسم. اما در این روزها سوالی ذهنم را مشغول کرده است که ما به عنوان شهروندان، به عنوان سیاستمداران، به عنوان مدیران شهری، به عنوان محققان برای آتش نشان ها چه کرده ایم هرساله به طرق مختلف از زحمات آنها تشکر می شود، اما آیا این تشکر کافی است. یاد دارم وقتی در خصوص سیل های سال 1398 تحقیق می کردم، کارکنان درگیر در مدیریت بحران می گفتند که : ما همه تلاشمان را در دوران مدیریت سیلاب انجام دادیم تا مردم آسوده باشند، اما کسی حال خود ما را نپرسید، نه مدیران و نه شهروندان. زندگی ما، خانه ما، و خانواده ما هم تحت تاثیر قرار گرفته بود، اما باید در کنار مردم می بودیم. برایم این سوال مطرح شد که ما برای آنها چه کردیم. وقتی در حادثه پلاسکو پای درددل آتش نشان ها نشستم، باز این سوال برایم  مطرح شد که ما برای انها چه کردیم؟ آیا ما شهروندان، ما مدیران، ما سیاستگزاران در قبال آنها مسئولیتی نداریم؟

مطالعات ما در دانشگاه علوم پزشکی تهران به منظور سنجش میزان تاب آوری آتش نشان ها که بر روی 500 نفر از آتش نشان های شهر تهران انجام شد،  نشان داد که لازم است توجه جدی تری به  وضعیت تاب آوری آنها به خصوص در زمینه رضایت شغلی بشود. نتایج این مطالعه نشان داد که آتش نشان های شهر تهران در زمینه قانون مداری وضعیت مناسبی دارند. این بدان معنا است که قوانین مربوط به کار و عملیات خود را به خوبی می شناسند و به آن پایبند هستند. آنها در حوزه های کنترل خود و خودتنظیمی، خودکارآمدی و اعتماد سازمانی وضعیت متوسطی دارند، یعنی اینکه تقریبا به سازمان و ارکان سازمانی خود اعتماد دارند و در عملیات می تواند به خوبی اقدام مناسب را انجام دهند. در کنار این موارد، نتایج این مطالعه نشان داد که وضعیت رضایت شغلی آتش نشان ها مناسب نیست. این موضوع ضرورت توجه به همه ابعاد تاب آوری آتش نشان ها علی الخصوص تامین رضایت شغلی را به وضوح نشان می دهد. با توجه به نتایج این مطالعه، اینگونه می توان نتیجه گیری کرد که لازم است برای تاب آوری آتش نشان ها سرمایه گذاری جدی انجام شود. تاب آوری آتش نشان های تهران نیازمند ارتقای بیشتر است. این مسئولیت صرفا متوجه مدیران مربوطه نیست، بلکه همین مطالعه نشان می دهد که بخش عمده ای از این مسئولیت وابسته به آگاهی، نگرش و کنش شهروندان نسبت به ایمنی و آتش نشان ها می باشد.

دکتر عباس استاد تقی زاده