با سلام و روز به خیر لطفا خودتان را معرفی بفرمایید و راجع به پروژه تحقیقاتی تان توضیح دهید:

با نام و یاد خدا،

من مریم بنار هستم. دانشجوی دکتری تخصصی باکتری شناسی پزشکی از گروه پاتوبیولوژی دانشکده بهداشت.

عنوان کار پژوهشی من "جداسازی، تعیین خصوصیات و ارزیابی اثربخشی کوکتل باکتریوفاژی بر ضد سویه های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) جدا شده از ماستیت گاوی در شرایط آزمایشگاهی و مدل حیوانی" است. این پروژه به راهنمایی دکتر محمدرضا پورمند و با همکاری و مشاوره اساتید دانشکده های دامپزشکی دانشگاه تهران و دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است.

در این پروژه، دو باکتریوفاژ اختصاصی باکتری MRSA با نام های Staphylococcus phage vB_SauR_SW21 و Staphylococcus phage vB_SauR_SW25 از نمونه های فاضلاب شهری و بیمارستانی جداسازی شده و خصوصیات مختلف آنها از جمله طیف میزبانی، اختصاصیت میزبانی، مورفولوژی، حد انفجار، مدت زمان فاز نهفته، MOI (Multiplicity of Infection)، EOI (Efficiency of Plating) و .. تعیین شد. همچنین، ژنوم فاژها استخراج شده و پس از توالی یابی با استفاده از ابزارهای بیوانفورماتیکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس توالی یابی، دو فاژ جدا شده مربوط به جنسRosenblumvirusو خانوادهRakietenvirinaeهستند و خوشبختانه فاقد ژنهای خطرناک از قبیل ژنهای کد کننده مقاومت آنتی بیوتیکی، فاکتورهای بیماریزایی و توکسین ها هستند و از نظر ایمنی برای استفاده در فاژ تراپی مورد تأیید قرار گرفتند. علاوه براین، اثربخشی کوکتل فاژی (مخلوط نسبت 1:1 از دو فاژ جدا شده) در درمان ماستیت ناشی از MRSA در مدل موشی BALB/c مورد آزمایش قرار گرفت. در مدل حیوانی، کوکتل باکتریوفاژی منجر به کاهش تیتر باکتری به میزان log 3-4 شد که قابل مقایسه با اثربخشی آنتی بیوتیک ونکومایسین بود.

پروژه شما چه کمکی به نظام بهداشتی و درمانی کشور می کند؟

محققان به دنبال یافتن روش های نوین جایگزین و یا مکمل آنتی بیوتیک ها هستند تا بتوانند با استفاده از آنها با مشکل جهانی مقاومت آنتی بیوتیکی مقابله کنند. باکتریوفاژ درمانی یکی از این روش های درمانی است که بسیار نوید بخش می باشد و تاکنون نتایج مطلوب این روش در درمان عفونت های مختلف گزارش شده است. ضمن اینکه در کشورهایی همچون روسیه و گرجستان فاژ درمانی از سالها قبل مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اینکه متأسفانه در کشور ما هم میزان مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها بالا بوده و نرخ مقاومت آنتی بیوتیکی باکتری ها خصوصا MRSA افزایش یافته است، انجام پروژه هایی در این حوزه به منظور یافتن فاژهای بومی کشورمان که  اختصاصی این باکتری ها هستند، می تواند راهکار مناسبی برای حل مشکل مقاومت آنتی بیوتیکی باشد و در کاهش میزان بیماری و مرگ و میر ناشی از آنها و کاهش هزینه های درمانی مؤثر واقع شود.

آیا مقاله ای در مورد این موضوع به چاپ رسانده اید؟

در حال حاضر، یک مقاله از نتایج حاصل از این مطالعه نگارش شده و در حال گذراندن مراحل داوری است.

توصیه شما به دیگر دانشجویان که می خواهند در این حوزه فعالیت کنند چیست؟

با توجه به اهمیت موضوع مقاومت آنتی بیوتیکی و نتایج امیدبخش فاژ درمانی، لزوم جداسازی هر چه بیشتر فاژهای اختصاصی باکتری های مقاوم و ایجاد کتابخانه های فاژی بومی کشورمان بسیار مورد توجه است. بر این اساس، تربیت دانشجویان و محققانی که توانمندی جداسازی و تعیین خصوصیات فاژهای جدید را دارند، می تواند برای ساختن کتابخانه های فاژی غنی بسیار ارزشمند باشد. علاوه براین، فاژها زمینه انجام تحقیقات جدید از جمله تولید اندولیزین های فاژی و ایجاد روش های تشخیصی جدید مانند Phage display را فراهم می کنند که بررسی بر روی آنها می تواند برای دانشجویان و محققان جالب توجه و ارزشمند باشد.

با تشکر از شما و زمانی که در اختیار من قرار داددید و با آرزوی موفقیت برای شما و اساتید محترم.

متشکرم

مصاحبه کننده: انسیه ماسوریان