به گزارش سینارسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر عباس استاد تقی زاده، مدیر گروه سلامت در حوادث و بلایای دامشگاه علوم پزشکی تهران به مناسبت روز جهانی کاهش خطر حوادث و بلایا مصاحبه ای با روزنامه قدس داشته است. متن زیر برداشتی از مصاحبه ایشان با روزنامه قدس می باشد.  

گام های برداشته شده برای کاهش خطر بلایا و حوادث

 یک عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران معتقد است وضعیت ما چه در زمینه پیشگیری و چه در زمینه آمادگی، نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده است.

عباس استاد تقی‌زاده می‌گوید: در گذشته ساختاری به نام سازمان مدیریت بحران کشور نداشتیم، برنامه ملی وجودنداشت، چارچوب‌های ملی و برنامه پیشگیری که مصوب هیئت دولت باشد نداشتیم، اما الان همه این‌ها را داریم و این نشان می‌دهد یک گام رو به جلو حرکت کرده‌ایم.

وی با تأکید براینکه سازمان‌های اصلی که در حوادث و بلایای طبیعی درگیر هستند مثل وزارت بهداشت، هلال احمر و دیگر سازمان‌ها که مسئولیت پاسخ به این‌گونه حوادث را بر عهده دارند درحال حاضر دارای ساختاری هستند که در گذشته وجود نداشت، ادامه می‌دهد: این فرماندهی و هماهنگی قبلاً کمتر به چشم می‌آمد؛ مثلاً ستادهایی که در دانشگاه‌ها تشکیل شده، مثل ستاد هماهنگی حوادث و بلایا و همچنین در هلال‌احمر و وزارت بهداشت که مرکز فوریت‌های پزشکی این مهم را انجام می‌دهد، نشان‌دهنده تلاش برای کاهش خسارت های ناشی از مخاطرات طبیعی است.

وی با تأکید براینکه موضوع مسلم این است اقدامات خوبی در مواجهه با بلایای طبیعی هم در بحث تجهیزات و هم در تربیت نیروی انسانی، برنامه‌ریزی و آموزش انجام شده است، می‌گوید: با این حال ما هنوز با ۱۰۰درصد فاصله بسیار زیادی داریم؛ یعنی یک ایده‌آلی وجود دارد که هیچ کس در هیچ حادثه‌ای آسیب نبیند و خسارت جانی و مالی وجود نداشته باشد که تا رسیدن به این مهم، اقدامات بسیار زیادی باید انجام شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه ما در مرحله میانی اقدامات پیشگیری هستیم و هنوز تلاش‌های بسیاری باید انجام شود تا جامعه تاب‌آوری داشته باشیم، می‌افزاید: مدیریت خطر بلایا و حوادث ازجمله شناخت و درک مخاطرات و برنامه‌ریزی در شرایط پیش و پس از وقوع بحران‌ها به منظور کاهش اثرات بلایا و حوادث و پاسخ مؤثر توسط تمام سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی یکی از مهم‌ترین موضوعات برای آمادگی هنگام وقوع بلایای طبیعی است.

استاد تقی‌زاده با اشاره به اینکه به عنوان مثال زمانی در شهر تهران نمی‌دانستیم وضعیت خطر و آسیب‌پذیری‌مان در برابر حوادث  و بلایا به چه صورت است، می‌گوید:وضعیت ایمنی ساختمان‌های مسکونی، اداری و دولتی مشخص نبود، اما الان می‌دانیم وضعیت آسیب‌پذیریمان چگونه است و کدام ساختمان‌ها و حتی بیمارستان‌ها ناایمن هستند.

وی اقداماتی را که در زمینه ایمن‌سازی زیرساخت‌ها انجام می‌شود گام‌های رو به جلویی می‌داند و تأکید می‌کند: در بحث ایمنی برآوردها این‌گونه است که برنامه‌ریزی، آموزش و اقدامات انجام شده همه رو به جلو بوده است، اما به دلیل اینکه شاید در گذشته عقب‌افتادگی‌های فراوانی وجود داشته و دارد و اساساً توجهی به بحث ایمنی و پیشگیری از حوادث و بلایا نشده است، تا حد ایده‌آل فاصله بسیار زیادی داریم.

ایمنی در بلایای طبیعی باید دغدغه سیاست‌گذاران شود

این کارشناس ادامه می‌دهد: باید به موضوع ایمنی در حوادث و بلایا توجه شود و موضوع ایمنی در محور فعالیت‌ها قرار گیرد و دغدغه سیاست‌گذاران، قانون‌گذاران و مدیران ارشد باشد تا جامعه ایمن‌تری داشته باشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه به ضرورت دانش و مهارت فردی در کاهش اثرات حوادث و بلایای طبیعی اشاره می‌کند و می‌گوید: مطالعات متعدد نشان می‌دهد یکی از مؤثرترین، سهل‌ترین و زودبازده‌ترین اقدامات در کاهش اثرات بلایای طبیعی، افزایش دانش و آگاهی و عملکرد شهروندان است.

استاد تقی‌زاده ادامه می‌دهد: میزان آمادگی و دانش خانوارهای ما در برابر مواجهه با بلایای طبیعی در حد مناسبی نیست، یعنی از حد متوسط هم رو به پایین است و این، مسئولیت ارگان‌هایی که در این زمینه متولی هستند مثل آموزش و پرورش، صداوسیما، هلال‌احمر و... را سنگین‌تر می‌کند.

وی به میزان اثربخشی آموزش‌ها در مواجهه با بلایای طبیعی اشاره می‌کند و می‌گوید: واقعیت این است اقدامات و برنامه‌هایی در زمینه آموزش و سنجش میزان آمادگی شهروندان انجام می‌شود، اما پرسش همچنان این است این آموزش‌ها، اقدامات و فعالیت‌های فرهنگی که درحال انجام است چقدر توانسته میزان آمادگی شهروندان را بالا ببرد و چقدر دغدغه مردم شده است و برای ایمنی خود و خانواده‌شان چقدر مقدار هزینه می‌کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران به اهمیت یکپارچگی مدیریت بحران در کشور اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد:در موضوع هماهنگی و مدیریت واحد و یکپارچه مشکل وجود دارد و ما هم از آنجایی که تمرین نکرده‌ایم، مدیریت یکپارچه را در حوادث مختلف شاهد نیستیم و سازمان‌ها با هم هماهنگ نیستند و هر سازمانی اقدامات خودش را انجام می‌دهد و اقدامات به صورت یکپارچه، واحد و هماهنگ نیست.

استاد تقی زاده ادامه می‌دهد: متأسفانه درحوزه مدیریت بحران هنوز نتوانسته‌ایم به یکپارچگی لازم برسیم؛ هنوز دستگاه‌های مختلف در بعضی موارد به صورت خود مختار عمل می‌کنند و مدیریت واحدی وجود ندارد؛ حتی در برخی موارد حاضر نیستند اطلاعات خود را در اختیار دیگر ارگان‌ها بگذارند تا آن‌ها بتوانند بهتر و مؤثرتر حادثه را مدیریت کنند و هنوز در نظام سطح‌بندی حادثه و تقسیم وظایف شاهد مشکلاتی هستیم.