ارتقا وضعیت اقتصادی جامعه از مهم‌ترین اهداف نظام‌های سلامت در جهان است

به گزارش روابط‌عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر علی‌ اکبری ساری، عضو هیئت‌علمی گروه علوم مدیریت و اقتصاد بهداشت دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس مؤسسه ملی تحقیقات سلامت در گفت‌وگو با خبرنگار روابط‌عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به ارتباط اقتصاد خانواده در سلامت فرد و سلامت عمومی جامعه گفت: سلامتی یکی از باارزش‌ترین موهبت‌های الهی برای انسان است که اگر ما از این نعمت الهی بهره‌مند نباشیم از بقیه‌ مواهب الهی هم نمی‌توانیم بهره‌مند شویم.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه با تأکید بر اهمیت حفظ نعمت سلامتی افزود: حفظ سلامت برعهده هر شخص است و همه باید به مسئله خودمراقبتی توجه کنند و آن را از فرد به سطح  خانواده، جامعه و سطح عمومی ارتقا دهند.

وی عوامل متعددی را در حفظ و ارتقا سلامت جامعه مؤثر خواند و گفت: مهم‌ترین آن عوامل، اقتصادی و اجتماعی است که اگر  اقتصاد فرد و خانواده را بهبود ببخشیم، سلامت فرد و خانواده را ارتقا داده‌ایم و اگر وضعیت اقتصادی اجتماع ارتقا پیدا کند وضعیت سلامت اجتماع نیز ارتقا می‌یابد، یعنی بین وضعیت اقتصادی و سلامت، رابطه‌ مستقیم و مؤثری وجود دارد و مطالعات متعدد از کشورهای مختلف نیز این تجربه را نشان داده است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه، تصریح کرد: هم‌افزایی ارتقا وضعیت اقتصادی و سلامت منجر به افزایش نشاط و مطلوبیت و رفاه فرد، خانواده و اجتماع می‌شود و اگر یکی از اهدافمان ایجاد نشاط، نظم اجتماعی و افزایش مطلوبیت رفاه در سطح جامعه است باید وضعیت اقتصادی و سلامت را بهبود دهیم تا منجر به افزایش رفاه اجتماعی شود.

وی یکی از مهم‌ترین اهداف نظام‌های سلامت دنیا را ارتقای وضعیت اقتصادی جامعه عنوان کرد و گفت: نظام‌های سلامت تلاش می‌کنند تا همه مردم بتوانند از عدالت اجتماعی در هزینه کرد خدمات سلامت بهره‌مند شوند.

دکتر اکبری ساری به اقدامات صورت‌گرفته در مسیر ارتقا سلامت در دانشکده بهداشت اشاره کرد و گفت: در گروه‌های آموزشی علوم مدیریت و اقتصاد سلامت دانشکده بهداشت پایان‌نامه‌های متعددی در مقطع ارشد و دکترا در حیطه‌های اقتصاد خانوار و اثر متقابل آن بر ارتقای سلامت و افزایش رفاه اجتماعی تدوین شده که به سیاست‌گذاری بهبود وضعیت سلامت کمک می‌کند.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه وظیفه و رسالت اصلی مؤسسة ملی تحقیقات سلامت را طراحی و اجرای طرح های کلان کاربردی مسئله محور دانست و گفت: این مطالعات کلان، در سطح ملی و مرتبط با نظام سلامت از جمله ارتقا بهره‌وری، ارتقای عدالت، ارتقای وضعیت اقتصادی خانوار، ارتقا سلامت، ارتقا مراقبت‌های سلامت است و معمولاً به سفارش و براساس نیاز معاونت‌های مختلف وزارت بهداشت انجام می‌شود و وزارت بهداشت مستقیماً از نتایج  آن استفاده می‌کند.

وی دیده‌بانی نظام سلامت را از مسئولیت‌های دیگر مؤسسة ملی تحقیقات سلامت عنوان کرد و گفت: در این موسسه وضعیت کشور از نظر شاخص‌های مرتبط با اقتصاد خانوار و نظام سلامت در طول زمان رصد می شود. یکی از این مطالعات، پیمایش ملی «هزینه درآمد خانوار» است که هرساله انجام می‌شود؛ در این پیمایش پرداخت‌های مستقیم از جیب مردم برای خدمات مختلف سلامت محاسبه و میزان بهره‌مندی مردم از خدمات مختلف سنجیده می شود. گزارش پایش وضعیت جامعه به وزارت بهداشت در راستای برنامه‌ریزی بهتر و سیاست‌گذاری‌های نظام سلامت نقش موثری دارد.

دکتر اکبری ساری با اشاره به ارتقا سلامت جامعه نسبت به چند دهه گذشته گفت: خوشبختانه امید به زندگی و کیفیت سطح زندگی مردم به‌صورت قابل‌توجهی افزایش پیدا کرده، بیماری‌های واگیردار و غیرواگیر کنترل شده و هزینه‌های درمانی با کمک بیمه‌ها کاهش‌یافته اما هنوز تا نقطة مطلوب فاصله زیادی داریم؛ از جمله در حیطة عدالت در نظام سلامت، باوجود اینکه بیش از نود درصد مردم ایران حداقل تحت پوشش بیمه پایه هستند اما هنوز بخشی از مردم محروم کشور دسترسی کافی به خدمات سلامت ندارند. ولی ما انتظار داریم  وقتی افراد محروم وارد بیمارستان و بستری می‌شوند تقریباً هیچ هزینه‌ای نپردازند و یا هزینه‌های آن‌ها به حداقل برسد.

وی از جمله موانع برقراری عدالت در نظام سلامت در سال‌های اخیر را افزایش اعمال تحریم‌ها و شیوع بیماری کووید 19 عنوان کرد و افزود: این عوامل سبب شد شتابمان در ارتقا عدالت و کاهش محرومیت مقداری افت پیدا کند و آن‌طور که انتظار داشتیم پیش نرویم.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری نیز در بیاناتشان با اشاره به دستاوردها و رشد خوب کشور در ارتقا و بهبود بهداشت و سلامت جامعه و همچنین کنترل بیماری‌ها، تولید تجهیزات و فناوری پزشکی در کشور؛ چندین بار توجه به «عدالت در حوزه سلامت» را تأکید فرمودند و ما امیدواریم با تلاش و برنامه‌ریزی خوبی که سیاست‌گذاران و مدیران نظام سلامت دارند این وضعیت در طول سال‌های آینده بهبود یابد.