مقدمه:
همانطور که می دانیم ویروس کرونا می تواند از طریق بینی، دهان و چشم وارد بدن شود. یکی از مهمترین راه های پیشگیری از انتقال بیماری که مکرراً توسط مراجع بهداشتی همچون سازمان جهانی بهداشت و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های امریکا  توصیه می شود، شست و شوی مداوم دست ها با آب و صابون و اجتناب از تماس دست های آلوده با چشم، بینی و دهان است. اما چنانچه فردی پس از تماس مشکوک، چشم های خود را با دست های آلوده لمس کند، چگونه می تواند آنها را بشوید؟
شواهد موجود برای پاسخ به این سوال:
چشم ها یکی از راه های ورود ویروس کرونا به درون بدن است. این ویروس ممکن است از طریق قطرات تنفسی آلوده که حین صحبت، سرفه یا عطسه فرد بیمار در فضای اطراف او پخش شده اند، وارد چشم اطرافیان شود. علاوه براین، تماس دست های آلوده با چشم ها، عاملی جهت انتقال ویروس به آنهاست. پس از راه یابی به چشم، ویروس می تواند در لایه ملتحمه عفونت ایجاد کند که کونژنکتیویت (چشم صورتی) نام دارد و از تظاهرات نادر بیماری کووید-19 است. سپس ویروس از این طریق می تواند به دیگر نقاط بدن راه یابد. در این راستا، استفاده از تجهیزات ایمنی مانند عینک و محافظ صورت برای پرسنل مراکز بهداشتی/درمانی توصیه شده است، تا مانع انتقال ویروس از طریق چشم ها شوند. در مورد افراد عادی هم مهمترین روش پیشگیری، اجتناب از تماس و خاراندن چشم ها با دست های آلوده ذکر شده است. اما هیچ دستورالعملی در مورد نحوه شست و شوی چشم ها پس از تماس با فرد مشکوک به کووید -19 ذکر نشده است. به عقیده چشم پزشکان، درصورتی که واقعا دست آلوده به ویروس کرونا با چشم تماس داشته باشد، مثل این است که دست آلوده با مخاط بینی تماس داشته است و راهی نیست که بتوان جلوی تکثیر و یا اتصال ویروس به سلول ها را گرفت. بنابراین، تا حد امکان باید افراد، مراقب تماس دست های آلوده با چشمان خود باشند. اما پس از تماس دست های آلوده مشکوک با چشم ها، بایستی ابتدا دست های خود را با آب و صابون به خوبی شسته و سپس از مواردی همچون قطره اشک مصنوعی، سرم نمکی (محلول نرمال سالین)، یا شامپو بچه رقیق شده جهت شستشوی چشم ها استفاده نمایید. به منظور استفاده از شامپو بچه می توانید یک یا دو قطره از شامپو را به یک فنجان آب نسبتاً گرم اضافه کرده و سپس یک گلوله پنبه ای تمیز را اندکی آغشته به این محلول نموده و به آرامی در راستای عقب و جلو روی پلک و مژه های خود بکشید. سپس چشمان خود را با آب شسته و با دستمال تمیز خشک نمایید. پس از اتمام کار مجدداً دستان خود را با آب و صابون بشویید. در صورت در دسترس بودن شامپوها یا محلول های مخصوص شستشوی چشم می توانید چشمان خود را با آنها شستشو دهید.  
نتیجه گیری:
همانطور که اشاره شد، چشم ها یکی از راه های ورود ویروس کرونا به درون بدن است. بنابراین، جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید-19، رعایت اصول بهداشتی همچون استفاده از تجهیزات ایمنی توسط پرسنل مراکز بهداشتی/درمانی، شست و شوی مداوم دست ها با آب و صابون و عدم تماس دست های آلوده با چشم ها امری ضروری است. در صورت تماس چشم ها با دست های آلوده، پیشنهاد می شود آنها را قطره اشک مصنوعی، سرم نمکی (محلول نرمال سالین)، شامپو بچه رقیق شده یا شامپوهای مخصوص شستشوی چشم به خوبی بشویید.

منابع: