پنجشنبه 01 آذر 1403
EN
لوگو

دانشکده بهداشت

دانشگاه علوم پزشکی تهران

متن مورد نظر خود را جستجو کنید

سند چشم انداز و نقشه راه گروه


نگاهی مختصر به سند رسالت و اهداف دوره آموزشی ویروس شناسی پزشکی

 

سند پیش رو به منظور تبیین رسالت واهداف دوره های آموزشی ویروس شناسی پزشکی، ارائه شده در گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و به تفکیک دو دوره کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی تهیه شده است.
این سند توسط گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و با همکاری اعضای هیئت علمی و نمایندگان دانش آموختگان دوره های کارشناسی ارشد ودکتری تخصصی، منطبق بر آخرین برنامه آموزشی مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین شده است.

رسالت و اهداف تدوین شده گروه در این سند با در نظر گرفتن موارد زیر تنظیم گردیده است:
 

  1. برنامه ریزی مدون جهت ارتقای آموزش دروس ویروس شناسی پزشکی (مجازی و حضوری)
  2. تدوین سرفصل دروس ویروس شناسی پزشکی برای آموزش دانشجویان در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی
  3. تبیین و تعیین برنامه های پژوهشی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته ویروس شناسی پزشکی
  4. به روز رسانی روش تدریس دروس تخصصی ویروس شناسی پزشکی
  5. نیازهای حال حاضر و آینده جامعه به ویژه در زمان پاندمی کووید-19
  6. کارآفرینی، فناوری و ارتباط با صنعت

مقدمه


 
با توجه به اهمیت روزافزون ویروس ها به عنوان تهدیدی جدی برای سلامت انسان ها و هم چنین با توجه به پررنگ شدن اهمیت بیماری های نوپدید و بازپدید ویروسی، تلاشهای قابل توجهی در سراسر جهان بر درک بیولوژی مولکولی ویروسها و مکانیسمهای بیماریزایی آن ها متمرکز است.  از همین رو اعضاء هیات علمی، کارکنان و دانشجویان رشته ویروس شناسی گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، طیف گسترده ای از موضوعات تحقیقاتی را برحسب علاقه مندی خود و با اولویت قرار دادن نیاز های روز کشور و جامعه جهانی دنبال می کنند. موضوعات تحقیقاتی  شامل اپیدمیولوژی بیماری های ویروسی، زیست شناسی ساختاری ویروس، تکثیر ژنوم، بیان ژن، مکانیسم های ترجمه، مونتاژ و رهایی ویروس از سلول بعلاوه واکنش متقابل ویروس و میزبان، مدل های بیماری زایی ، فرار از پاسخ ایمنی و تکامل ویروس ها در طرحهای تحقیقاتی دانشجویان این گروه مورد توجه قرار می گیرد.


عنوان و مقاطع تحصیلی ارائه شده در گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران:

  • کارشناسی ارشد ناپیوسته ویروس شناسی پزشکی /  Medical Virology M.Sc.
  • دکتری تخصصی(ph.D.) ویروس شناسی پزشکی / Medical Virology Ph.D.

تعریف رشته

رشته ویروس شناسی پزشکی(Medical Virology) شاخه ای از علوم پایه پزشکی و از گرایش های رشته علوم آزمایشگاهی است که طی آن دانشجویان با ویژگی های ساختاری و زیستی ویروس ها، روش های تشخیص آزمایشگاهی ویروس ها، روش های پیشگیری و کنترل بیماری های ویروسی را فرا میگیرند تا توانایی لازم جهت انجام فعالیت های پژوهشی، تشخیصی، آموزشی و ارائه خدمات مرتبط با سلامت عمومی جامعه را در راستای پیشگیری و مهار بیماری های ویروسی کسب نمایند.

وظایف و توانمندی های مورد انتظار از دانش آموختگان


 

توانمندی های عمومی مورد انتظار از دانش آموختگان :
 

  • مهارت های ارتباطی
  • تعامل درون گروهی و برون گروهی
  • آموزش، پژوهش و نگارش متون علمی
  • تفکر نقادانه و خلاقانه
  • مهارت کار گروهی و تیمی
  • مهارت کار با حیوانات آزمایشگاهی
  • مهارت کار با تجهیزات آزمایشگاهی
  • تسلط بر تکنیک های مختلف آزمایشگاهی
  • رعایت حداکثری اصول ایمنی زیستی
  • خود مراقبتی و دگر مراقبتی در محیط کار
  • واکنش و تفکر دلسوزانه و مسئولانه در قبال بهداشت و سلامت جامعه


وظایف حرفه ای دانش آموختگان دوره کارشناسی ارشد ویروس شناسی طبق جدیدترین کوریکولوم مصوب وزارت بهداشت:

  • همکاری در آموزش به دانشجویان در قسمت های تکنیکی و واحدهای عملی آزمایشگاهی به صورت تئوری و عملی
  • آموزش استفاده صحیح و نگهداری از دستگاه ها، تجهیزات و وسایل مورد استفاده در گروه ویروس شناسی به دانشجویان و کارکنان
  • آموزش اصول ایمنی زیستی به گروه های در معرض خطر
  • کمک به انجام پروژه ها و طرح های پژوهشی تحت نظارت اساتید
  • ارائه خدمات مشاوره ای به مسئولین ذیربط  و در جامعه در زمینه کنترل بیماری های ویروسی
  • کمک در راه اندازی متدهای تشخیصی
  • انجام آزمایش های تخصصی ویروس شناسی
  • نظارت بر کیفیت انجام آزمایش های ویروس شناسی
  • استفاده صحیح و نگهداری از دستگاه ها ئ تجهیزات آزمایشگاه (اختصاصی ویروس شناسی)
  • مشارکت در مدیریت و نظارت در آزمایشگاه ویروس شناسی
  • کمک در ارسال سریع جواب آزمایش ها به پزشک مربوطه





وظایف حرفه ای دانش آموختگان دوره دکتری تخصصی ویروس شناسی طبق جدیدترین کوریکولوم مصوب وزارت بهداشت:

  • آموزش دروس نظری و عملی ویروس شناسی پزشکی به دانشجویان رشته های علوم پزشکی
  • آموزش اصول ایمنی زیستی به گروه های در معرض خطر
  • طراحی، اجرا و ارزشیابی پروژه های تحقیقاتی مرتبط با رشته
  • مشارکت در طرح های پژوهشی ملی و منطقه ای در حوزه ویروس شناسی
  • گزارش نتایج حاصله از انجام آزمایش های مرتبط با بیماری های ویروسی
  • راه اندازی روش های جدید تشخیصی و نظارت بر کیفیت انجام آزمایش های ویروسی
  • مشارکت در طرح های مرتبط با تولید واکسن های جدید ویروسی
  • نظارت بر ارتقا کیفیت واکسن های موجود در زمینه بیماری های ویروسی
  • مشارکت در تولید کیت ها، مواد و تجهیزات آزمایشگاهی مرتبط
  • ارائه خدمات مشاوره ای در زمینه تشخیص و کنترل بیماری های ویروسی در جامعه
  • تشخیص سریع و به موقع آزمایشگاهی و ارائه نتایج ان به پزشک معالج و مسئولین نظام سلامت
  • همکاری با پارک های علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان
  • مدیریت، نظارت، پایش و کنترل کیفی در آزمایشگاه های ویروس شناسی
  • مدیریت و برنامه ریزی آموزشی جهت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته ویروس شناسی

 

تاریخ مختصر رشته ویروس شناسی در جهان و ایران

تاریخ مشاهده و شناسایی اولیه بیماری های ایجاد شده توسط ویروس ها به چندین قرن پبش باز میگردد با این وجود علم ویروس شناسی نوین و روش های کاربردی پیشرفته جهت شناسایی ویروس ها و تشخیص بیماری های ویروسی از قرن 19 آغاز شده است. پس از کشف ویروس ها به عنوان عوامل بیماری زا و انجام آزمایش های مختلف نظیر کشت، رشد  و تخلیص ویروس ها در رده های سلولی مختلف علم ویروس شناسی دستخوش پیشرفت های چشمگیر، مداوم و سریع گردیده است. پس از محرز شدن نقش ویروس ها در تعداد بسیاری از بیماری های انسانی و حیوانی و پی بردن به نقش تهدید آمیز برخی از ویروس ها در سلامت عمومی جهان بررسی همه جانبه ویروس ها اهمیت بسیاری پیدا کرد به گونه ای که از اواسط قرن بیستم میلادی رشته ویروس شناسی به عنوان یک رشته مستقل در بسیاری از دانشگاه ها و انستیتو های تحقیقاتی جهان معرفی شد.
در ایران اولین کوریکولوم دوره کارشناسی ارشد و دکتری رشته ویروس شناسی در سال 1363 در بخش ویروس شناسی دانشکده بهداشت علوم پزشکی تهران تهیه و جهت تصویب به وزارت علوم ارسال شد. با توجه به اینکه دانشگاه های تحت نظارت وزارت علوم بدون تصویب آن وزارتخانه اجازه پذیرش دانشجو نداشتند، دانشگاه هایی که به صورت آزاد و خارج از حیطه وزارت علوم فعالیت می کردند پذیرش دانشجو در دوره کارشناسی ارشد ویروس شناسی را در سال 1364 شروع کردند. با اینحال اولین رزیدنت و فارغ التحصیل دوره دکتری ویروس شناسی، در سال 1361 از دانشکده بهداشت، علوم پزشکی تهران فارغ التحصیل شد. خوشبختانه در حال حاضر پذیرش دانشجوی ویروس شناسی در چندین دانشگاه در سراسر کشور صورت می گیرد.

تاریخچه مختصر گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران

گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت فعالیت خود را به عنوان یکی از بخش های گروه پاتوبیولوژی از بدو تاسیس دانشکده در سال 1345 آغاز نمود. با توجه به پیشرفت و توسعه علم ویروس شناسی و پویایی آن، پیدایش روش های تشخیصی نوین، افزایش تهدید بیماری های ویروسی به ویژه بیماری های نوپدید ویروسی و هم چنین لزوم پایش و کنترل گردش بیماری های ویروسی در جامعه ضرورت استقلال گروه از سال 1391 توسط دانشکده و دانشگاه تایید شد. از همین رو گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت، از سال 1391 به عنوان یک گروه آموزشی، پژوهشی و تشخیصی مستقل از گروه پاتوبیولوژی مشغول به فعالیت و ارائه خدمات بهداشتی به سیستم بهداشت و سلامت کشور می باشد. کادر علمی گروه ویروس شناسی در قریب به 50 سال فعالیت این گروه، متخصصین بسیاری را برای حضور در مراکز تحقیقاتی، آموزشی و خدماتی کشور پرورش داده اند. وجود چهار آزمایشگاه کلیدی و ملی فعال در این گروه  شامل مرکز ملی آنفلوانزا( همکار با سازمان بهداشت جهانی)، آزمایشگاه تشخیص کشوری فلج اطفال، آزمایشگاه های ملی سرخک و سرخجه؛ که از جمله آزمایشگاههای معتبر در منطقه مدیترانه  شرقی می باشند می تواند افتخاری برای دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران و هم چنین سندی ارزشمند بر نقش تاثیرگذار این گروه آموزشی در سیستم بهداشت و سلامت کشور باشد.

چشم انداز گروه

  •  ارتقا و توسعه همه جانبه گروه ویروس شناسی به عنوان یکی از شاخص ترین پایگاه های ملی و منـطقه ای در حوزه آموزش، تحقیقات و ارائه خدمات
  • توسعه و تبدیل گروه ویروس شناسی به عنوان یک مرکز جامع در زمینه آموزش و تحقیقات ویروس شناسی در کشور همچنین کسب آمادگی لازم و کافی به منظور کنترل و مدیریت عفونت های شایع ویروسی به ویژه عفونت های ویروسی نوپدید که همواره تهدیدی جدی برای سلامت جامعه بشمار میرود.
  • ادامه روند تربیت نیروی تحصیلات تکمیلی در سطح کارشناسی ارشد و دکتری در جهت ارائه خدمت به نظام بهداشت و  سلامت کشور
  • حرکت به سمت تربیت نیروی کارآفرین و ایجاد ارتباط با بخش صنعت، مراکز دانش بنیان و انستیتوهای تحقیقاتی
  • ارتقاءکیفیت خدمات آموزشی و پژوهشی مبتنی بر نیازهای روز جامعه جهانی و کشور و تلاش در راستای ارتقاء سطح سلامت جامعه با پایش و رصد بیماری های ویروسی کشور و منطقه

 

 اهداف و رسالت های گروه

 

  1. تربیت دانش آموختگان توانمند در حوزه علم ویروس شناسی پزشکی بر اساس کوریکولوم آموزشی مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
  2. پرورش ویروس شناسان مسلط بر ویژگی های عمومی ویروس ها، تکنیک های تشخیص آزمایشگاهی ویروس ها، روش های کنترل و پیشگیری از بیماری های ویروسی به منظور اجرای فعالیت های پژوهشی، تشخیصی و خدماتی در راستای تشخیص دقیق و به موقع، پیشگیری و کنترل بیماری های ویروسی در کشور
  3. آموزش و پژوهش در سرفصل های  متناسب با اولویت های بهداشتی جهان، بیماری های روز کشور با تاکید بر اپیدمیولوژی بیماری های عفونی ویروسی منطقه.
  4. کمک به دانشجویان در مسیر ترسیم ایده های نوآورانه و کاربردی در راستای شناسایی، تشخیص و پیشگیری بیماری های ویروسی، متناسب با نیاز روز نظام سلامت کشور به منظور ارتقاء سطح سلامت جامعه.
  5. تعریف و طراحی پژوهش های بنیادی و بنیادی-کاربردی در حوزه های مرتبط با ویروس شناسی با در نظر گرفتن اولویت های بهداشتی کشور و منطقه به منظور ارتقاء سطح سلامت جامعه.
  6. همکاری در ارائه خدمات بهداشتی درمانی با بکارگیری نیروهای متخصص در آزمایشگاه های ملی موجود در گروه
  7. پاسخگویی سریع و متناسب به مشکلات سلامت جامعه مرتبط با همه گیری یا تک گیری بیماری های ویروسی
  8. تبیین برنامه های مناسب در جهت آگاه سازی و آموزش جامعه در رابطه با پیشگیری، نحوه پیگیری درمان و جلوگیری از انتقال بیماری های ویروسی
  9. تربیت نیروهای علمی توانمند، دلسوز و مسئول نسبت به سلامت جامعه که تخصص خود را در زمینه های مختلف ویروس شناسی در اختیار جامعه، متخصصین و مسئولین نظام سلامت قرار دهند.
  10.  راه اندازی و توسعه تست های تشخیصی نوین ویروس شناسی به ویژه ویروس های شایع و درگردش درکشور و منطقه
  11.  پایش بیماری های ویروسی شایع در کشور، منطقه و جهان (کشورهای همسایه و کشورهایی که بیشترین رفت و آمد به ایران را دارند) به منظور پیشگیری و کنترل اپیدمی های احتمالی
  12. افزایش تجهیزات و فضای آزمایشگاهی در راستای پاسخ به نیازهای تحقیقاتی و خدماتی کشور
  13.  برقراری ارتباطات بین دانشگاهی به منظور انتقال تجربیات و اطلاعات جدید در راستای کمک به افزایش دانش و انگیزه تحقیقاتی گروه
  14.  برقراری ارتباطات بین المللی با اساتید و محققین فعال در رشته ویروس شناسی در نقاط مختلف دنیا به منظور گسترش و تقویت شبکه ارتباطی علمی گروه و بهره مندی از تجربیات علمی- عملی  سایر محققین این رشته
  15.  باز آموزی پزشکان عمومی، متخصصین وپرسنل پیراپزشکی

 

تنظیمات پس زمینه