Iranian National Influenza Center

آزمایشگاه ملی انفلوانزا ایران

آزمایشگاه ملی انفلوانزا ایران یکی از مراکز مهم و تخصصی در نظام سلامت کشور است که وظیفه اصلی آن نظارت، شناسایی و کنترل ویروس‌های انفلوانزا و سایر بیماری‌های ویروسی مرتبط با تنفس را بر عهده دارد. این آزمایشگاه، بخشی از شبکه جهانی نظارت بر انفلوانزا (GISRS) تحت نظر سازمان بهداشت جهانی (WHO) است.

تاریخچه آزمایشگاه ملی انفلوانزا ایران

فعالیت آزمایشگاه ملی انفلوانزا ایران به دهه ۱۳۴۰ شمسی بازمی‌گردد، زمانی که کشور به عنوان یکی از اعضای سازمان  بهداشت جهانی، تعهد خود را به رصد و پیشگیری از شیوع بیماری‌های تنفسی، به ویژه انفلوانزا، اعلام کرد.
در دهه‌های بعد، این آزمایشگاه با توسعه زیرساخت‌های خود و تجهیز به فناوری‌های پیشرفته، به عنوان یکی از مراکز معتبر منطقه‌ای شناخته شد. نقش این آزمایشگاه در شناسایی ویروس‌های انفلوانزای انسانی و حیوانی، به ویژه در بحران‌های جهانی مانند شیوع H1N1 (انفلوانزای خوکی) در سال ۲۰۰۹ و ویروس H5N1 (انفلوانزای پرندگان)، بسیار برجسته بوده است.

وظایف اصلی آزمایشگاه ملی نفلوانزا ایران

1. شناسایی و تایپ ویروس‌های انفلوانزا:

   • آزمایشگاه با استفاده از روش‌های تشخیص مولکولی (مانند real time RT-PCR) و روش‌های کلاسیک (مانند کشت سلولی)، ویروس‌های انفلوانزا را از نمونه‌های بیماران شناسایی می‌کند.
   • تعیین سویه‌های ویروس، به ویژه در موارد اپیدمی، برای پیش‌بینی روند بیماری و تولید واکسن اهمیت ویژه‌ای دارد.

2. نظارت بر گردش ویروس در جامعه:

   • این آزمایشگاه به طور مستمر نمونه‌های ارسالی از بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی و حتی پرندگان وحشی یا دام‌های آلوده را بررسی می‌کند تا الگوهای گردش ویروس در جامعه شناسایی شود.
   • این اطلاعات برای پیشگیری و کنترل بیماری‌ها در سطح ملی و بین‌المللی استفاده می‌شود.

3. کمک به تولید واکسن:

   • با ارسال نمونه‌های تاییدشده به مراکز تخصصی سازمان بهداشت جهانی، سویه‌های غالب ویروس مشخص شده و در تولید واکسن‌های فصلی یا اضطراری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

4. بررسی مقاومت دارویی:

   • آزمایشگاه ملی انفلوانزا، مقاومت سویه‌های ویروس به داروهای ضدویروسی مانند اوسلتامیویر (تامی‌فلو) را بررسی می‌کند تا راهبردهای درمانی مؤثری ارائه شود.

5. آموزش و تحقیق:

   • این مرکز در آموزش نیروی انسانی متخصص در زمینه ویروس‌شناسی و بیماری‌های تنفسی نقش مهمی دارد. همچنین تحقیقات علمی مرتبط با ویروس‌های انفلوانزا و سایر ویروس‌های تنفسی را انجام می‌دهد.

6. همکاری با سازمان‌های بین‌المللی:

   • این آزمایشگاه به عنوان بخشی از شبکه جهانی نظارت بر انفلوانزا، داده‌های مربوط به گردش ویروس و سویه‌های غالب را به سازمان بهداشت جهانی گزارش می‌دهد.

نقش در مدیریت بحران‌های بهداشتی

آزمایشگاه ملی انفلوانزا ایران در مدیریت بحران‌های ویروسی، مانند پاندمی‌های انفلوانزا نقش مهمی ایفا کرده است. تجربیات این مرکز در شناسایی سریع ویروس‌ها، ارائه راهکارهای کنترلی و تحقیق درباره واکسن، بهبود مدیریت بحران‌های بهداشتی در کشور را ممکن ساخته است.

مسئولین و کارکنان آزمایشگاه ملی تشخیص انفلوانزا ایران گروه ویروس شناسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران